Geschikte grondlagen voor bodemenergiesysteem

Bodemenergiesystemen maken gebruik van de opslag van warmte en koude in het grondwater. Hiermee kunnen we gebouwen, woningen, kassen en fabrieken op een duurzame manier verwarmen en koelen. Ze dragen bij aan de besparing van fossiele brandstoffen en minder uitstoot van CO2. Om deze systemen aan te leggen is gedegen kennis van de ondergrond nodig. Daarnaast is het voor het plannen van deze systemen en het wel of niet verstrekken van een vergunning van deze systemen belangrijk om een overzicht te hebben van alle bestaande systemen.

De bodem onder Amsterdam is erg geschikt voor open bodemenergiesystemen (OBES) omdat zich hierin meerdere grote waterhoudende zandlagen bevinden.

In de digital twin wordt de informatie van de grondlagen zichtbaar. Dit helpt om te bepalen waar de bodemenergiesystemen aangelegd kunnen worden. Maar ook helpt het om te beoordelen of de verschillende systemen elkaar niet negatief beïnvloeden: een warme bron van het ene systeem wil je niet dichtbij een koude bron van het ernaast liggende systeem aanleggen.

Om de situatie onder de grond te onderzoeken is er nuttige informatie te vinden in de Basisregistratie Ondergrond GeoTOP-data. GeoTOP geeft een indicatie van de opbouw van de bovenste 50 meter van de bodem. 

• In de Amsterdamse volksmond gesproken wordt over de eerste, tweede en derde zandlaag? Dat zijn de niveaus waarop van oudsher gebouwen werden gefundeerd.
• De ondergrond van de stad van plek tot plek sterk verschilt? De ondergrond van Amsterdam werd gevormd in de afgelopen 2,5 miljoen jaar. Rivieren en ijskappen hebben tijdens de afwisselende ijstijden en warmere periodes op verschillende plaatsen zand en klei afgezet.

Na het bekijken van deze GeoTOP-gegevens kun je concluderen dat de bovenste laag van de ondergrond niet goed geschikt is voor OBES. Het benodigde, goed doorlaatbare, homogene zandpakket met een behoorlijke dikte is niet aanwezig. We zullen dus dieper moeten kijken.

REGIS-data toont de samenstelling van de ondergrond tot gemiddeld 500 meter diepte. Met dit model kun je de scheidende zandlagen vinden die nodig zijn. De digital twin is bij dit onderzoek heel waardevol omdat je de situatie in van alle kanten in 3D kunt bekijken in samenhang met de bovengrond.